😢 ปัญหา

ทุกครั้งที่เราจะทำงานกับ delegate มันวุ่นวาย เพราะเราต้องสร้าง delegate ที่มี signature ที่อยากได้ก่อนเสมอถึงจะเริ่มใช้งานมันได้ มีวิธีไหนที่ทำงานกับมันได้ง่ายๆอีกไหม ?

ถ้าอ่านแล้ว งงๆ ผมขอยกตัวอย่างว่า สมมุติผมอยากมีจะเก็บ method ในโค้ดด้านล่างนี้

static void AwesomeMethod()
{
    Console.WriteLine("Hello world");
}

ไว้ในตัวแปรซักตัว ผมก็ต้องสร้าง delegate ขึ้นมาก่อน ตามนี้

delegate void SALADPUK_DELEGATE();

พอมีโค้ดด้านบนละ เราก็ถึงจะเริ่มไปสร้างตัวแปรมาเก็บ method AwesomeMethod ได้นั่นเอง ตามโค้ดด้านล่าง

static void Main(string[] args)
{
    SALADPUK_DELEGATE d = AwesomeMethod;
    d();  // Hello world
}

ซึ่งปัญหาคือถ้าจะทำแบบนี้เราก็ต้องไปสร้าง delegate ทุกครั้งเลยใช่ไหม ? มีง่ายกว่านี้ไหม?

😄 วิธีแก้ปัญหา

การแก้ปัญหาสั้นสุดแสนจะง่าย เพราะใน C# เขาได้เตรียมสิ่งที่เรียกว่า Action กับ Func มาให้เราเล่นแล้วยังไงล่ะ ดังนั้นไปดูกันทีละตัวเลยละกันนะ

🔥 Action

สมมุติว่าเราอยากเก็บ method ไว้ในตัวแปรซักตัว เราก็สามารถใช้ Action ไปเก็บเจ้า method นั้นได้เลย แต่เงื่อนไขคือเจ้า method ที่จะเก็บลงใน Action ได้นั้น มันจะต้องมี return type เป็น void เท่านั้นนะจ๊ะ

เช่น ผมต้องการจะเก็บ method ด้านล่างนี้ไว้ในตัวแปรซักตัว

static void AwesomeMethod()
{
    Console.WriteLine("Hello world");
}

เราก็สามารถสร้าง Action มาเก็บมันได้เลย เห็นมะเรียบง่ายดี ไม่ต้องสร้าง delegate ให้วุ่นวาย

static void Main(string[] args)
{
    Action a = AwesomeMethod;
    a();
}

แบบรองรับ parameters

หรือถ้าเราอยากเก็บ method ที่มี parameter เอาไว้ในตัวแปรบ้างล่ะ เช่น ในโค้ดด้านล่าง

static void CalculatorMethod(int a, int b, int c)
{
    var result = a + b + c;
    Console.WriteLine($"The result is: {result}");
}

เราก็สามารถสร้าง Action ที่มี signature ตรงกับ method ของเราได้เช่นกัน โดยการใช้ Generic เข้ามาช่วย ตามโค้ดด้านล่าง

static void Main(string[] args)
{
    Action<int, int, int> a = CalculatorMethod;
    a(1, 5, 7);
}

🔥 Func

หลังจากที่เราเห็น action ไปเรียบร้อยละ คราวนี้ก็จะเป็นคราวของ Func บ้าง ซึ่งสิ่งที่มันทำได้นั้นก็จะเหมือนกับ action เลย ต่างกันแค่ มันเอาไว้เก็บ method ที่มี return type นั่นเอง

เช่นผมต้องการจะเก็บ method ตัวนี้ไว้ในตัวแปรซักตัว

static double Add(int first, int second)
{
    var result = first + second;
    return result;
}

สิ่งที่เราต้องทำก็คือ ทำการสร้าง Func ที่มี signature ตรงกับ method ที่เราต้องการจะเก็บค่ามันไว้นั่นเอง ตามโค้ดด้านล่าง

static void Main(string[] args)
{
    Func<int, int, double> f = Add;
    var result = f(5, 9);
    Console.WriteLine(result);
}

อธิบายโค้ดด้านบนนิดหน่อย เจ้า Func ก็เหมือนกับ Action แหละ ต่างกันแค่ตัวตัว Generic ตัวสุดท้ายของมันจะต้องเป็น return type ของ method นั่นเอง ซึ่งเจ้า method Add มี return type เป็น double ดังนั้นเลยทำให้ Func ของเราจะต้องมี Generic ตัวสุดท้ายเป็น double ด้วยนั่นเอง

💡 Anonymous

ในการเขียนโค้ดบางทีเราก็อยากได้ method ใหม่ แต่ไม่อยากเขียน method นั้นไว้ในคลาส เพราะมันจะทำให้คลาสของเรารกใช่ป่ะ ดังนั้นเราก็สามารถสร้าง method ในรูปแบบที่เรียกว่า anonymous ได้ครับ ซึ่งมันทำได้หลายแบบเลย ตามนี้

Delegate

เป็นการสร้าง anonymous method โดยการใช้ delegate เข้ามาช่วย

สมมุติว่าผมอยากได้ method ซักตัว ที่มันทำงานแบบโค้ดตัวนี้

static void Add(int first, int second)
{
    var result = first + second;
    Console.WriteLine(result);
}

เราก็สามารถใช้ delegate ร่วมกับ Action ได้ครับ ก็จะได้ออกมาเป็นแบบนี้

static void Main(string[] args)
{
    Action<int, int> a = delegate (int first, int second)
    {
        var result = first + second;
        Console.WriteLine(result);
    };
    a(5, 9);
}

เพียงเท่านี้เราก็สามารถเพิ่ม method ใหม่ๆเข้าไปได้ละ โดยที่โค้ดเราก็จะรถเรื่อง method ละแต่ไปรถเรื่องตัวแปรแทน ฮ่าๆ

Lambda

เป็นการสร้าง anonymous method โดยการใช้ lambda เข้ามาช่วย ซึ่งเราจะพบโค้ดลักษณะนี้บ่อยมากถึงมากที่สุดในการเขียน C# ครับ

สมมุติว่าผมอยากได้ method ซักตัว ที่มันทำงานแบบโค้ดตัวนี้

static void Add(int first, int second)
{
    var result = first + second;
    Console.WriteLine(result);
}

เราก็สามารถใช้ lambda ร่วมกับ Action ได้ครับ ก็จะได้ออกมาเป็นแบบนี้

static void Main(string[] args)
{
    Action<int, int> a = (first, second)=>
    {
        var result = first + second;
        Console.WriteLine(result);
    };
    a(5, 9);
}

🤔 ทำไมต้องใช้ของพวกนี้ด้วย ?

หลายๆคนอาจจะเริ่มมีคำถามว่า ทำไมไม่เรียกใช้ method มันไปตรงๆเลยล่ะ จะมามัวเก็บเป็นตัวแปรไว้ทำไมใช่ป่ะ

คำตอบก็คือ ใช่ครับเราไม่ต้องใช้ของพวกนี้เลยก็ได้เพราะเราเรียกใช้ method ได้เลยสะดวกดี แต่ในบางสถานะการณ์ ถ้าเราไม่ใช้ความสามารถของพวกนี้มันจะทำให้เราทำงานลำบากมาก ยกตัวอย่างเช่น เราอยากจะให้โปรแกรมของเราไปทำงาน A ให้เสร็จก่อน และเมื่อมันทำงานเสร็จแล้ว ค่อยกลับมาเรียกใช้งาน B ต่อนะ ซึ่งเราเรียกลักษณะการทำงานแบบนี้ว่า Callback ครับ ดังนั้นมาดูกันว่าการใช้ action หรือ func มาช่วยเรื่องการทำ callback นั้นมันจะช่วยแก้ปัญหานี้ได้ยังไงกัน

สมมุติว่าผมมีคลาสตัวนึงที่มี method 2 อัน

static void A()
{
    Console.WriteLine("A");
}
​
static void B()
{
    Console.WriteLine("B");
}

ซึ่งผมต้องการให้มันทำงาน method A เสร็จก่อน แล้วค่อยเรียกใช้ method B เราจะทำยังไง? สมมุติว่าการทำงานของ A มันเป็น asynchronous

คำตอบก็คือ เราก็แค่ส่ง method B เข้าไปเป็น parameter ของ method A ยังไงล่ะ ซึ่งพอ method A ทำงานเสร็จ มันก็จะเรียกใช้ method B ต่อเลยนั่นเอง ดังนั้นโค้ดเราก็จะออกมาเป็นภาพนี้

static void A(Action callback)
{
    Console.WriteLine("A");
    callback();
}
​
static void B()
{
    Console.WriteLine("B");
}